
هوش مصنوعی – یوتیوبِ سیاه 2
هوش مصنوعی – یوتیوبِ سیاه 2 : این روزها هرجارو نگاه میکنیم، ردپایی از هوش مصنوعی هست.
تقریباً بعد از سال ۲۰۲۱ و ترند شدن هوش مصنوعی بین مردم ایران، هر روز شاهد ظهور به اصطلاح هوش مصنوعیهای ایرانی هستیم که ادعا میکنن میخوان مارو از رنج و مشقت رها کنن. یک بار در قالب هوش مصنوعی دینی و شرعی برای پاسخ به سوالات مذهبی، یک بار با وعده درآمد دلاری، یک بار با رویاهای میلیون دلاری از یوتیوب، و حالا هم با عنوان دستیار یوتیوب!
اما واقعیت ماجرا چیه؟ بیاید اول نگاهی به فرآیند ساخت و توسعه هوش مصنوعی بندازیم تا بفهمیم پشت این ادعاها چی خبره با یوتیوبولوژی همراه باشید…
هوش مصنوعی – یوتیوبِ سیاه 2
آنچه در این مقاله میخوانید
مشاهده ویدئو
اگر خارج از ایران هستید یا از فیلترشکن استفاده میکنید، ممکن است سرعت بارگذاری ویدئو کاهش پیدا کند. برای رفع این مشکل، میتوانید فیلترشکن خود را خاموش کنید یا ویدئو را مستقیماً در یوتیوب ببینید.
هوش مصنوعی چطور کار میکند؟
برای ساخت و توسعه یک سیستم هوش مصنوعی قوی، باید سرمایه خیلی زیادی صرف تهیه صدها و حتی هزاران کارت گرافیک حرفهای مثل Nvidia A100 کرد که هر کدومشون قیمت چند هزار دلاری دارن. جدا از این کارتها، سختافزارهای دیگهای مثل پردازندههای مرکزی (CPU)، رمهای قدرتمند و حافظه ذخیرهسازی (Storage) هم لازمه.
اما داستان اصلی از اینجا شروع میشه: تمام این سختافزارها باید داخل کیسهای مخصوص به اسم کیس سرور قرار بگیرن و در سولههای بزرگ نگهداری بشن که سه چیز مهم رو حتما داشته باشن: برقرسانی ایمن و پایدار ۲۴ ساعته، اینترنت پرسرعت و پایدار ۲۴ ساعته و سیستم تهویه قوی که دمای سرورها رو کنترل کنه و از افت کارایی جلوگیری کنه.
خود فراهم کردن این امکانات هزینههای هنگفتی داره که فقط شرکتهای خیلی بزرگ مثل OpenAI یا گوگل با بودجه میلیون دلاری میتونن از پسش بر بیان.
قدم بعدی هم توسعه مدل زبانی و آموزش هوش مصنوعی هست که معمولا به کمک کمپانیهای تخصصی در کشورهای مثل هند انجام میشه.
در نهایت، برای راهاندازی یک سیستم هوش مصنوعی که روزانه حدود ۱۰۰ هزار کاربر رو پاسخگو باشه، باید سرمایهای در حد میلیونها دلار صرف کرد تا همه این سختافزار، نرمافزار و زیرساختها آماده باشن.
واقعیت هوش مصنوعی های ایرانی
حالا سوال اصلی اینجاست!
چطور یه تیم کوچیک ایرانی، بدون هیچ زیرساخت درستوحسابی، بدون سرمایه چند میلیون دلاری، بدون دسترسی به دیتاسنترهای قدرتمند و مهمتر از همه، در دل تحریمهای فلجکنندهای که حتی واردات یه GPU درست رو هم غیرممکن کرده، میتونه یه هوش مصنوعی بسازه؟!
اصلاً چطور همچین چیزی ممکنه وقتی نه سختافزار درسته، نه اینترنت پایداره، نه زیرساخت فنی مناسبی هست، و نه حتی امکان قانونی استفاده از APIهای خارجی وجود داره؟ اگه واقعا همهچی بومی و داخلیه، اونوقت این سیستمها روی چی آموزش دیدن؟!
یا باید معجزهای رخ داده باشه…
یا یه داستان ساختگی پشت ماجراست.
بیاید با هم بررسی کنیم که واقعاً پشت پرده این مدلهای به اصطلاح هوش مصنوعی ایرانی چیه و چطوری ساخته شدن…

یوتیوبولوژی هوش مصنوعی های ایرانی
هوش مصنوعی های ایرانی چطور کار میکند؟
تو اینستاگرام پر شده از استادان و خیر خواهانی که ادعا میکنن هوش مصنوعی ایرانی ساختن؛ یکی میگه کمک شرعی میده، یکی قول درآمد دلاری میده، یکی هم تبدیل شده به دستیار یوتیوب!
ولی پشت پرده ماجرا چیز دیگهایه. اکثر اینا فقط یه فرم چت طراحی کردن که پیامتو میفرسته به مدلهای خارجی مثل ChatGPT، با استفاده از چیزی به اسم API. (API یه راه ارتباطیه که باعث میشه اپلیکیشنها بتونن از سرویسهای دیگه استفاده کنن، مثل گرفتن جواب از یه مدل هوش مصنوعی.)
ممکنخ فکر میکنید یه هوش مصنوعی ایرانی داره جواب میده، ولی در واقع فقط یه واسطهست که پیام رو میذاره کف دست یه هوش مصنوعی خارجی و بعد جوابش رو برمیگردونه. یعنی دقیقا در حال استفاده از همون ChatGPT هستید ولی با ظاهری متفاوت!
همهچی پشت پرده با همون ابزارهای رایگانی انجام میشه که خودت هم میتونی ازش استفاده کنی، بدون اینکه پولی بدی به کسی!
حرف آخر
واقعیت قصد داشتم تمام به اصطلاح شرکت هایی که به کاربران وعده هوش مصنوعی میدادند را مستند کنم ولی ولی به دلیل مسائل قانونی، منصرف شدم فقط یادمون باشه که هیچ تیم ایرانی منابع لازم برای راه اندازی هوش مصنوعی را ندارد بویژه افرادی که خود را شرکت معرفی میکنند.